ภาวะโลหิตจางจากธาลัสซีเมีย
1. ธาลัสซีเมีย คืออะไร?
ธาลัสซีเมีย เป็นภาวะโลหิตจางที่เกิดจากสร้างเม็ดเลือดแดงที่ผิดปกติจากการที่มีความผิดปกติของยีนที่ใช้ในการควบคุมการสร้างฮีโมโกลบินซึ่งเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดแดงของผู้ป่วยธาลัสซีเมียจะอายุสั้น และถูกทำลายได้ง่าย
2. โรคธาลัสซีเมียถ่ายทอดทางพันธุกรรมอย่างไร?
โรคธาลัสซีเมียถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบยีนด้อย ผู้ป่วยที่เป็นโรคธาลัสซีเมียจะได้รับยีนผิดปกติมาจากพ่อและแม่ โดยโรคธาลัสซีเมียแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ อัลฟา และเบต้าธาลัสซีเมีย
3. อาการของโรคธาลัสซีเมียมีอะไรบ้าง?
ผู้ป่วยที่มีตัวโรคไม่รุนแรงจะมีอาการซีดเพียงเล็กน้อย ที่ไม่มีผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน บางรายมาด้วยอาการตัวซีดลงอย่างรวดเร็วเมื่อมีอาการเจ็บป่วย ส่วนผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงจะมีตัวซีดชัดเจน ตัวเหลือง ตาเหลือง ตับม้ามโต รูปหน้าเปลี่ยน และการเจริญเติบโตผิดปกติ
4. จะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นโรคธาลัสซีเมียหรือไม่?
ในผู้ป่วยที่ไม่มีอาการจะทราบได้จากการไปตรวจสุขภาพ แล้วแพทย์ได้ซักประวัติ ตรวจร่างกายและเจาะตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC) ร่วมกับการส่งตรวจชนิดพิเศษ ได้แก่ Hb typing และการตรวจวิเคราะห์DNA เพื่อหายีนธาลัสซีเมีย
5. โรคธาลัสซีเมียรักษาอย่างไร?
โรคธาลัสซีเมียแบ่งออกเป็นชนิดพึ่งพาเลือด และไม่พึ่งพาเลือด ในผู้ป่วยที่เป็นธาลัสซีเมียชนิดพึ่งพาเลือดจะต้องได้รับเลือดเป็นประจำทุกๆ 3-4 สัปดาห์ ในรายที่ได้รับเลือดตั้งแต่ 10-12 ครั้งขึ้นไปจะเริ่มมีภาวะเหล็กเกิน จึงต้องได้รับยาขับเหล็กร่วมด้วย ผู้ป่วยกลุ่มนี้สามารถรักษาให้หายขาดได้ด้วยการปลูกถ่ายไขกระดูก ส่วนในผู้ป่วยชนิดที่ไม่พึ่งพาเลือดควรได้รับโฟลิคเสริมอย่างเพียงพอและมาตรวจติดตามอาการตามแพทย์นัดอย่างสม่ำเสมอ
6. โรคธาลัสซีเมียป้องกันได้ไหม?
สามารถป้องกันได้โดยการตรวจคัดกรองผู้ป่วยที่มียีนแฝงตั้งแต่ก่อนตั้งครรภ์ คู่สมรสจึงควรตรวจหาพาหะธาลัสซีเมียเพื่อเตรียมความพร้อมก่อนจะมีบุตร
บทความโดย
พญ.ปัญจรัตน์ โสวิทยสกุล (โรคเลือดเด็ก)
เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน
